Değişimin yaygınlaştığı iş dünyasında, bu süreci yöneten liderlerin rolü de yeniden tanımlanıyor. Bu yazıda, CTrO’ların artan etkisini ve dönüşüm liderliğine dair yeni yaklaşımları Peloton Liderliği kitabımdaki bazı kavramlarla birlikte değerlendirmeye çalıştım.
Profesyonel bisiklet yarışlarında bir takımın hedefi, mümkün olduğunca kontrollü bir şekilde pelotonun içinde kalarak ilerlemektir. Ön sıralara geçip gereksiz enerji harcamaktan tüm takımlar kaçınır. Şirketler de benzer şekilde kendi ekosistemleri içinde doğru konumlanarak ve uygun hızda hareket ederek önce mevcut pozisyonlarını korumayı, ardından büyümeyi ve karlılığı sağlamayı hedefler.
Ancak bazı dönemlerde işler beklenmedik şekilde değişebilir. Sektörde dalgalanmalar, pazar veya ciro kayıpları, şirket birleşmeleri, satın almalar ya da lider değişiklikleri gibi gelişmeler, organizasyon içinde bir dönüşüm ihtiyacını gündeme getirir.
Bu tür değişim ihtiyaçları uzun yıllar boyunca ya dışarıdan getirilen profesyoneller ya da kurum içinden geçici yetkilerle görevlendirilen yöneticiler tarafından “yeniden yapılanma” projeleri olarak ele alındı. Ancak zamanla bu yaklaşım yetersiz kalmaya başladı; çünkü dönüşüm artık yalnızca operasyonları değil, liderliği ve uzun vadeli sürdürülebilir anlayışı da gerektiriyor. Deloitte’un 2025 Chief Transformation Officer (CTrO) araştırması, bu yeni gerçekliği bazı rakamlarla ortaya koyuyor.
Araştırmaya göre:
• Kurumların dönüşüm bütçeleri son iki yılda 2,5 kat artmış durumda.
• Dönüşüm ekiplerinin yarısından fazlası artık tam zamanlı olarak bu görevlere odaklanıyor.
• CTrO’ların %90’ı daha önce en az üç büyük dönüşüm programına liderlik etmiş deneyimli yöneticilerden oluşuyor.
Bu bulgular, CTrO rolünün artık geçici danışmanlık sorumluluklarından çıkarak; organizasyonel değişimi yöneten ve kültürel dönüşümü sürdüren kalıcı bir liderlik pozisyonuna dönüştüğünü gösteriyor.
Peloton Liderliği kitabımda, bisiklet yarışlarında pelotonun değişmez bir kuralından bahsetmiştim:
“Takım içindeki lider ne kadar güçlüyse, takımın hızı da o kadar artar.”
Benzer durum, değişimden sorumlu roller için de geçerli. Değişimin başarısında belirleyici unsur, liderin organizasyonun temposunu ne ölçüde belirleyip sürdürebildiğiyle yakından ilişkilidir.
Aynı araştırmada, dönüşüm programlarının en büyük sınavının tasarım ya da strateji oluşturma aşamasında değil, uygulama sırasında verildiğinden bahsediliyor. Planlar yapılıyor, bütçeler onaylanıyor, hedefler belirleniyor… Ancak uygulamaya geçildiğinde işler karmaşık hale geliyor ve dönüşümün temposu düşüyor.
Araştırmada öne çıkan beş temel zorluğun üçü doğrudan bahsettiğim hız ve hizalanmayla ilgili:
İşleri bitirememek, değişimi sürdürememek, ekipleri motive edememek…
Bu maddelerden de anlaşılacağı üzere, dönüşümün stratejisinden çok, insan kaynağını hizalayabilmek, dönüşümü içselleştirmek, yayabilmek ve enerji kaybını önlemek belirleyici oluyor.
İşte bu nedenle dönüşüm programlarının başarısı, yalnızca güçlü bir vizyonla ya da stratejiyle değil, doğru konumlanmış, organizasyonun kültürüyle uyum içinde çalışan bir liderlikle mümkün hale geliyor.
Deloitte’nin bu analizinde tarif edilen CTrO yaklaşımı, Peloton Liderliği kitabımda yer verdiğim Kaçış Grubu Liderliği ve Ana Grup Liderliği kavramlarıyla benzerlik taşıyor. Bu yaklaşımlar kurumsal dönüşümde liderlerin iki farklı yaklaşımını ele alır. Özellikle “Ana Grup Liderliği”, liderliği yalnıza tepe noktada konumlandırmak yerine, organizasyonun merkezine yerleştirerek, çevresini organize den, bilgiyi ve hedefleri paylaşan bir liderlik anlayışını savunur.
CTrO’larda benzer biçimde, yalnızca bir vizyon koymakla değil, farklı birimleri hizalamak, dönüşümün temposunu ayarlamak ve birlikte hareketi sürekli kılmak gibi çok katmanlı sorumluluklar üstleniyor.
Bu nedenle bu araştırma, sadece kurumlarda dönüşümün gerekliliğine ve ilgili kişilerin rollerine değil, aynı zamanda dönüşüm liderlerinin yeni nesil yaklaşımlarına ve organizasyondaki stratejik konumlanmalarına dair güçlü bir rehber niteliği taşıyor.
Kaynak: https://www.deloitte.com/content/dam/assetszone3/us/en/docs/services/consulting/2025/us-2025-chief-transformation-officer-survey.pdf
